Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της έκθεσης στις Βρυξέλλες, κοινοτικός αξιωματούχος δήλωσε ότι οι καθυστερήσεις αυτές ίσως καταστήσουν ανέφικτο τον στόχο για έσοδα από αποκρατικοποιήσεις ύψους 2,6 δισ. ευρώ:
«Διατηρούμε ανησυχίες ότι μπορεί να υπάρξουν καθυστερήσεις» είπε ο αξιωματούχος, προσθέτοντας πάντως ότι εάν ο πρόοδος συνεχισθεί η Ελλάδα μπορεί να επιστρέψει για χρηματοδότηση στις αγορές την επόμενη χρονιά κάνοντας λόγο για μερική επιστροφή.
Ωστόσο η πλήρης επιστροφή στις αγορές παραμένει δύσκολη υπόθεση αναφέρει η έκθεση.
«Οσον αφορά την πλήρη επάνοδο στις αγορές, αυτό είναι πιθανόν να παραμείνει πρόκληση για ένα διάστημα»
Ιδιαίτερα θετικό γεγονός για την Επιτροπή είναι η πρόοδος στις μεταρρυθμίσεις, αλλά, όπως επισημαίνεται, δεν υπάρχουν περιθώρια για εφησυχασμό,καθώς το πρόγραμμα πρέπει να παραμείνει σε τροχιά.
Σχετικά με το δημοσιονομικό κενό της περιόδου 2015 - 2016 το προσδιόρισε στο 1,8% του ΑΕΠ, ωστόσο ο αξιωματούχος είπε ότι αυτό μπορεί να μεταβληθεί μέχρι το Σεπτέμβριο,που θα εξεταστεί το θέμα,δεδομένου ότι πολλά, όπως είπε, θα εξαρτηθούν από το βάθος της ύφεσης.
Εξ άλλου, ο ίδιος αξιωματούχος τόνισε ότι η Επιτροπή είναι, υπό όρους, θετική,στη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, αλλά προϋπόθεση είναι να επιβεβαιωθούν οι θετικές προβλέψεις για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων.
Ωστόσο,η Επιτροπή είναι επιφυλακτική στην επέκταση της μείωσης των φόρων σε άλλους τομείς, όπως για παράδειγμα στις επιχειρήσεις.
Για το σχέδιο κινητικότητας στο δημόσιο τομέα και ενόψει της επόμενης επίσκεψης της Τρόϊκά στις αρχές Ιουνίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει τους καταλόγους με τα ονόματα των 12.500 δημοσίων υπαλλήλων που θα μετακινηθούν.
Στον εν είδη συμπεραρμάτων πρόλογο της έκθεσης που αποτελείται από 21 σημεία αναφέρεται:
Η Ελλάδα εξακολουθεί να σημειώνει πρόοδο υπό το Δεύτερο Πρόγραμμα Προσαρμογής. Τα δημόσια οικονομικά βελτιώνονται σταθερά, η ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού τομέα έχει εισέλθει σε προχωρημένο στάδιο και σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές έχουν τεθεί σε εφαρμογή, παρότι απαιτούνται μεγαλύτερες προσπάθειες για να υλοποιηθεί πλήρως η διοικητική μεταρρύθμιση που παρουσιάζει καθυστερήσεις και να καταστεί αποτελεσματική στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής η ημι – αυτόνομη διοίκηση φορολογικών εσόδων. Η πτώση του κόστους εργασίας, υποστηριχθείσα από την επιτυχημένη μεταρρύθμιση στην αγορά εργασίας, βελτιώνουν τα κόστη ανταγωνιστικότητας. Αλλά είναι αναγκαία μια επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων στις υπηρεσίες αγαθών και προϊόντων για να επιταχυνθεί η πτώση των τιμών.
Η οικονομική προοπτική εν πολλοίς δεν έχει αλλάξει από την προηγούμενη επιθεώρηση, με τις προοπτικές σταδιακής επιστροφής στην ανάπτυξη (να αναμένονται) το 2014. Από τη μία πλευρά, τα ελαφρώς χειρότερα των αναμενομένων στοιχεία για το τελευταίο τρίμηνο του 2014 οδήγησαν σε ύφεση του ΑΕΠ 6,4% το 2012 σε σύγκριση με το 6.0% της τελευταίας έκθεσης, γεγονός που υπονοεί και μεγαλύτερη επιβάρυνση για το 2013. Από την άλλη πλευρά, βασικοί χρηματοοικονομικοί δείκτες πιστοποιούν βελτιωμένα επίπεδα εμπιστοσύνης στην προοπτική ανάκαμψης της Ελλάδας. Στα τέλη Απριλίου, ο δείκτης Οικονομικού Κλίματος της Κομισιόν ανέβηκε σε επίπεδο που υποδηλώνει πιο ελπιδοφόρες προοπτικές ανάπτυξης και οι καταθέσεις επέστρεψαν στον ελληνικό τραπεζικό τομέα, μετά την δεύτερη εκταμίευση του προγράμματος τον Δεκέμβριο του 2012, παρότι η τάση αυτή παροδικά επηρεάστηκε από τις πρόσφατες εξελίξεις στην Κύπρο. Σε αντίθεση με αυτά, οι τρέχοντες δείκτες συνεχίζουν να παρέχουν υφετικές ενδείξεις, με τη βιομηχανική παραγωγή, τη λιανική και τον κατασκευαστικό τομέα να συνεχίζουν να συρρικνώνονται. Με δεδομένο το ισχυρό αρνητικό φορτίο από το 2012 και την συνεχιζόμενη πτώση της εσωτερικής ζήτησης, μία συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 4,2 % εξακολουθεί να αναμένεται και για το 2013. Ηπια ανάκαμψη, υποβοηθούμενη από επενδύσεις και τις εξαγωγές προβλέπεται για τις αρχές του 2014, οδηγώντας σε ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ 0,6% το 2014 και περαιτέρω επιτάχυνση από το 2015 και μετά.
Παρότι η Ελλάδα ανακτά γρήγορα τα επίπεδα ανταγωνιστικότητας και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της βελτιώνεται ξεκάθαρα, η προσαρμογή των τιμών είναι ακόμη ανεπαρκής. Η πτώση του κόστους ανά μονάδα εργασίας σε συνδυασμό με τις αλλαγές στην αγορά εργασίας αυξάνουν τα επίπεδα της ελληνικής ανταγωνιστικότητας, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες απασχόλησης. Ο Μνημονιακός στόχος για μείωση του ονομαστικού κόστους εργασίας κατά 15% σε όλο το εύρος της οικονομίας για την περίοδο 2012 – 2014 πιθανώς θα επιτευχθεί, ανακτώντας έτσι τα επίπεδα ανταγωνιστικότητας του 1995 μέσα στην ευρωζώνη.
Αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι τα χαμηλότερα μισθολογικά κόστη έχουν αρχίσει να μετακυλίονται στις τιμές, μία ακόμη ισχυρότερη, της έως τούδε επιτευχθείσης, μισθολογική προσαρμογή θα βοηθούσε να αναχαιτίσει την πτώση του διαθέσιμου εισοδήματος και να ενδυναμώσει οριστικά την ελληνική ανταγωνιστικότητα. Αυτό σημαίνει επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με στόχο τη βελτίωση του ανταγωνισμού και περαιτέρω φιλελευθεροποίηση των αγορών υπηρεσιών και αγαθών.
Ο στόχος του ελλείμματος για το 2012 επιτεύχθηκε άνετα, παρά την κατά τι βαθύτερη ύφεση το 2012. Το πρωτογενές αποτέλεσμα (έλλειμμα) του -1.3% επί του ΑΕΠ ήταν ελαφρώς καλύτερο από το στόχο του πργράμματος για -1.5% του ΑΕΠ. Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης μειώθηκε κατά 9.4% του ΑΕΠ το 2011 και στο 6.3% το 2012. Το αποτέλεσμα της δημοσιονομικής προσπάθειας είναι ακόμα μεγαλύτερο εάν ληφθεί υπόψη η ναθύτερη ύφεση. Η επιτυχής δημοσιονομική σταθεροποίηση αντανακλά κυρίως τις περικοπές δημοσίων δαπανών όπυς είχαν παρατηρτηθεί και οι μεγαλύτερες αυξήσεις πριν από την εισαγωγή τοπυ προγράμματος (κυρίως στο Δημόσιο Τομέα και τα κοινωνικά επιδόματα). Η δημοσιονομική σταθεροποίηση υπεστηρίχθη επίσης από βελτιώσεις στις διαδικασίες εκτέλεσης του προϋπολογισμού.
Το μεγαλύτερο τμήμα του εμπροσθοβαρούς πακέτου των μέτρων σταθεροποίησης για τα έτη 2013 και 2014 (συνολικά 6.5% του ΑΕΠ) έχει κατα κύριο λόγο επιτευχθεί. Η αποστιολή της τρόικας έχει διαπιστώσει αποκλίσεις στα έσοδα ενώ (...)οι αρχές δεν εφάρμοσαν ορισμένα μέτρα που είχαν συμφωνηθεί, κυρίως την ειδική εισφορά αλληλεγγύης για τους αυτοαπασχολούμενους.
Για να αποφευχθεί η δημιουργία δημοσιονομικού κενού, οι αρχές δεσμεύθηκαν να εφαρμόσουν αντισταθμιστικά μέτρα το 2013 (ειδικότερα, σύσφιγξη των κριτηρίων για συνταξιοδότηση) και για πλήρη εφαρμογή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για τους αυτοαπασχολούμενους το 2014.
Κάποιοι παράγοντες θα παίξουν σημαντικό ρόλο. Πρώτον, η μεταφορά από τις κεντρικές τράπεζες των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα. Δεύτερον, τα νέα προγράμματα για ρύθμιση των χρεών στην εφορία και στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης αναμένεται να δημιουργήσουν επιπλέον έσοδα το 2013 και το 2014. Τονίζεται επίσης ότι οι ελληνικές αρχές συμφώνησαν ότι επί του παρόντος δεν υπάρχει περιθώριο για ναν εξεταστεί μία πιθανή μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση,θέμα που θα επανεκτιμηθεί κατα την επόμενη επιθεώρηση.
Οι δημοσιονομικές προοπτικές πέρα από το 2014 παραμένουν δομικά αβέβαιες, Αυτές εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την πρόοδο που επιτυγχάνεται στην ενίσχυση των φορολογικών και των ασφαλιστικών εσόδων. Με το υφιστάμενο μακροοικονομικό πλαίσιο, τα κενά υπολογίζονται στο 1,7% του ΑΕΠ για το 2015 και στο 2,1% του ΑΕΠ για το 2016 αντίστοιχα. Ο στόχος να καλυφθεί το κενό την περίοδο 2015-16 θα τεθεί στις διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό του 2014, το φθινόπωρο. Τότε, τα νέα μακροοικονομικά στοιχεία θα παράσχουν πιο ολοκληρωμένες πληροφορίες για το ακριβές μέγεθος του κενού.
Η Κομισιόν αναγνωρίζει τη μεταρρύθμιση στο φορολογικό σύστημα που ψηφίστηκε τον Ιανοάριο του 2013, αλλα΄σημειώνει ότι για την επιτυχία των αλλαγών θα απαιτηθούν επίσης περαιτέρω βελτιώσεις στην φορολογική διοίκηση και την αντικατάσταση του Κώδικα Βιβλίων και Αρχείων με ένα αναθεωρημένο και πιο απλοποιημένο σύστημα φορολογικών και λογιστικών κανόνων. Η φορολογική μεταρρύθμιση αναμένεται να αποδώσει καθαρά έσοδα περίπου 2 δισεκατομμυρίων ευρώ όφελος που θα καταστεί πλήρως σαφές το 2014.
Παρότι έχει επιτευχθεί πρόοδος στην οργάνωση, πολλή δουλειά απομένει να γίνει για να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της διαχείρισης των εσόδων. Παρά τη σημαντική τεχνική βοήθεια, η μεταρρύθμιση της φορολογικής διοίκησης μέχρι στιγμής δεν ανταποκρίνεται σε αυτό που απαιτείται για την αντιμετώπιση του έντονου προβλήματος της φοροδιαφυγής. Είναι αξιέπαινο το γεγονός ότι οι αρχές συμφώνησαν να υιοθετήσουν ως προαπαιτούμενη δράση την νομοθεσία για τη δημιουργία μιας ημι-αυτόνομης διοίκησης των εσόδων, η οποία θα δώσει στον γενικό γραμματέα Δημοσίων Εσόδων σημαντικές αρμοδιότητες, μεταξύ άλλων στους τομείς της διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού, την οργανωτική δομή, τη δύναμη προσδιορισμού της κλίμακας των μισθών των ελεγκτών και του προϋπολογισμού. Βασικές υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών θα διαχωριστούν ώστε να καταστεί δυνατή η μεταφορά στην Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων όλων των σχετικών υπηρεσιών.
Επιπλέον, η σύμβαση παροχής υπηρεσιών μεταξύ της γεν. γραμματείας Δημοσίων Εσόδων και της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων θα εξασφαλίζει την παροχή των υπόλοιπων- μη φορολογικής φύσεως, αλλά σχετικών- υπηρεσιών, όπως η διαχείριση του hardware υλικού. Ωστόσο, απαιτούνται ακόμη μεγάλες προσπάθειες για τον ανα-προσανατολισμό της φορολογικής διοίκησης από ένα σύστημα βασιζόμενο σε ένα ευρύ δίκτυο μικρών γραφείων, σε μια πιο αποτελεσματική δομή με βάση την εκτίμηση του ρίσκου.
Μια σημαντική αναβάθμιση σε ανθρώπινο δυναμικό, δεξιότητες, διαχείριση, στελέχωση και εκπαίδευση είναι επίσης ζωτικής σημασίας. Η ενίσχυση της φορολογικής διοίκησης αποτελεί βασικό πυλώνα της στρατηγικής δημοσιονομικής εξυγίανσης. Η αποτυχία να υλοποιηθεί η στοχευμένη βελτίωση της απόδοσης του (μηχανισμού) είσπραξης, συνεπάγεται την ανάγκη αναζήτησης εναλλακτικών μέτρων για να κλείσει το δημοσιονομικό κενό που προκύπτει.
Ξεχωριστά, το άρτι σχεδιασθέν σύστημα για τις δόσεις των εκπρόθεσμων οφειλών (φόροι και κοινωνικές εισφορές) αναμένεται να τερματίσει την επιζήμια πρακτική της πληθώρας των συστημάτων (καταβολής) δόσεων που φέρουν τα χαρακτηριστικά της φορολογικής αμνηστίας. Η επίτευξη των στόχων μέχρι τα μέσα του 2013 θα είναι μια σημαντική πρόκληση και απαιτεί πραγματική ικανότητα στην λειτουργία των συστημάτων.
Σημειώθηκε περαιτέρω πρόοδος όσον αφορά τη βελτίωση διαχείρισης των δημοσιονομικών, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένες αδυναμίες. Παρότι η αναφορά των δαπανών ενισχύθηκε, συμπεριλαμβανομένου του ταμείου υγείας ΕΟΠΥΥ στην ηλεκτρονική πύλη, και ένας αυστηρός έλεγχος στις δαπάνες συνέβαλε στην επίτευξη του στόχου για το περασμένο έτος, η υπάρχουσα εκτέλεση του προϋπολογισμού και οι διαδικασίες πληρωμής θα μπορούσαν να ενισχυθούν περαιτέρω μέσω αποτελεσματικότερων διαδικασιών και εξορθολογισμό των υπερβολικών επιπέδων ελέγχου.
Μετά την ολοκλήρωση της προηγούμενης επανεξέτασης, ένα μεγάλο μέρος των επιστροφών φόρων πρέπει ακόμη να επιβεβαιωθεί.
Επιπλέον, ενώ η Ελλάδα έχει εγκαίρως μεταθέσει την οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών, η εφαρμογή της απαιτεί την περαιτέρω ενίσχυση του πλαισίου διαχείρισης των δημοσιονομικών και τη μεταρρύθμιση του συνολικού συστήματος ελέγχου.
Το σχέδιο για την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προχωρά με βραδύτερο ρυθμό. Ενώ οι εκταμιεύσεις έχουν αρχίσει και έφθασαν τα 419 εκατ. ευρώ τον Φεβρουάριο, το τρέχον σχέδιο για συμψηφισμό οφειλών που προβλέπει την αποδέσμευση σχεδόν 6 δισ. ευρώ τον Ιούλιο του 2013, έχει καθυστερήσει.
Είναι ζωτικής σημασίας να ολοκληρωθεί το σχέδιο, το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να δοθεί μια ώθηση στην οικονομία με την διοχέτευση της ρευστότητας που πολλές επιχειρήσεις χρειάζονται για να επιβιώσουν.
Ενώ έχει επιτευχθεί πρόοδος στην προετοιμασία περιουσιακών στοιχείων προς αποκρατικοποίηση, η συνολική ταχύτητα της διαδικασίας ιδιωτικοποιήσεων παραμένει μη ικανοποιητική. Υπήρξε μεγάλη απόκλιση από τον στόχο για τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις στο τέλος Δεκεμβρίου και τα έσοδα που αναμένονται στο τέλος του 2013 έχουν ελαφρώς αναθεωρηθεί προς τα κάτω.
Η πλειοψηφία των κρατικών επιχειρήσεων που προορίζονται για ιδιωτικοποίηση έχουν πλέον μεταφερθεί στο ΤΑΙΠΕΔ, αλλά πρόσθετες προσπάθειες χρειάζονται ώστε να ενισχυθεί η δυναμική. Ειδικότερα, μεγάλες προσπάθειες χρειάζονται για την απελευθέρωση και την ιδιωτικοποίηση του τομέα της ενέργειας, π.χ. η παρουσίαση του σχεδίου αναδιάρθρωσης της ΔΕΗ. Περαιτέρω δράση απαιτείται επίσης στον τομέα των ακινήτων.
Μεταξύ άλλων, πρόσθετα μέτρα απαιτούνται για να επισπευτούν οι εγκρίσεις από το Ελεγκτικό Συνέδριο, το Συμβούλιο της Επικρατείας, καθώς και την Επιτροπή Ανταγωνισμού, ώστε να μειωθεί ο συνολικός χρόνος για την πώληση των περιουσιακών στοιχείων.
Η τελική πώληση των περιουσιακών στοιχείων είναι ζωτικής σημασίας για τη χρηματοδότηση, αλλά και για να φέρει πρόσθετες επενδύσεις, διοικητική εμπειρία, αποτελεσματικότητα και καλύτερη διακυβέρνηση για τις εμπλεκόμενες επιχειρήσεις.
Πρόσθετα μέτρα είναι επίσης αναγκαία ώστε να εξασφαλιστεί η βελτίωση της διακυβέρνησης και η διαφάνεια.
Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί από το 2010 για την μείωση του μεγέθους της δημόσιας διοίκησης, περαιτέρω μεταρρυθμίσεις απαιτούνται επειγόντως προκειμένου να καταστεί αποτελεσματική και αποδοτική.
Ο κανόνας 1:5 (σύμφωνα με τον οποίο μόνο ένας στους πέντε υπαλλήλους που φεύγουν από τον δημόσιο τομέα μπορεί να αντικατασταθεί από έναν νεοπροσλαμβανόμενο εργαζόμενο), σε συνδυασμό με την αύξηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων αναμένεται να επιφέρει την προβλεπόμενη μείωση των δημοσίων υπαλλήλων, τουλάχιστον κατά 150.000 την περίοδο 2011-2015.
Ωστόσο, ο ίδιος ο κανόνας δεν ικανοποιεί την ανάγκη να προσληφθούν νέοι και με πολλά προσόντα εργαζόμενοι σε ορισμένους τομείς προτεραιότητας (π.χ. φορολογική διοίκηση).
Ενώ η αύξηση της εσωτερικής κινητικότητας - μεταξύ άλλων μέσω του συστήματος που θεσπίστηκε τον περασμένο φθινόπωρο - είναι αναγκαία για τη βελτίωση της κατανομής του προσωπικού, οι ανάγκες σε προσωπικό δεν μπορεί πάντα να ικανοποιηθούν μέσω μεταφορών στην δημόσια διοίκηση, λόγω των απαιτήσεων για ειδικά προσόντα. Υποχρεωτικές και ικανοποιητικές σε αριθμό έξοδοι από το δημόσιο είναι συνεπώς αναγκαίες και επείγουσες προκειμένου να δημιουργηθεί το δημοσιονομικό περιθώριο για τέτοιες προσλήψεις.
Σημαντικές καθυστερήσεις σημειώθηκαν στη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, αλλά οι αρχές έχουν λάβει μέτρα για την επιτάχυνση. Οι αρχές έχουν δεσμευτεί να προχωρήσουν με ένα φιλόδοξο σχέδιο μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης που θα πραγματοποιηθεί σε φάσεις κατά τη διάρκεια του 2013. Αν και ο βασικός στόχος δεν ολοκληρώθηκε μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου και δεν έχουν γίνει περαιτέρω μετακινήσεις (στα πλαίσια της κινητικότητας) εκτός των 2.000 εργαζομένων που μεταφέρθηκαν στο 4ο τρίμηνο του 2012, μέχρι το τέλος Απριλίου, οι αρχές: (i) ολοκλήρωσαν τα σχέδια στελέχωσης για τη Υπουργεία που αφορούν 206.000 υπαλλήλους (ii) υπέδειξαν πόσες θέσεις θα καταργηθούν ως επακόλουθο (iii) καθιέρωσαν τριμηνιαίους στόχους για την υποχρεωτικές εξόδους που φθάνουν αθροιστικά τις 4.000 στα τέλη του 2013 και τις 15.000 από το τέλος του 2014. Συμφωνήθηκε κατά τη διάρκεια της αποστολής, ότι για κάθε μία από αυτές τις εξόδους, ένα άτομο μπορεί να προσληφθεί, ενισχύοντας ως εκ τούτου τα οφέλη για την προσπάθεια μεταρρύθμισης στην δημόσια διοίκηση.
Σύμφωνα με τις αρχές, οι έξοδοι (από το δημόσιο) θα είναι το αποτέλεσμα (i) πειθαρχικών υποθέσεων (ii) αξιολόγησης νομικών προσώπων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου που οδηγεί σε συγχωνεύσεις και κατάργηση (iii) την αξιολόγηση του προσωπικού με το σύστημα της κινητικότητας ακόμη και πριν από οποιαδήποτε ανακατανομή σε νέα θέση (iv) εθελούσιες έξοδοι στα πλαίσια της κινητικότητας (εξαιρουμένων του προσωπικού που βρίσκεται στα 3 έτη πριν τη συνταξιοδότηση) και (v) την πάροδο 12 μηνών στην πρόγραμμα κινητικότητας. Επιπλέον, οι αρχές δεσμεύτηκαν να μεταφέρουν 12.500 υπαλλήλους στο το πρόγραμμα κινητικότητας μέχρι τον Ιούνιο και 25.000 τον Δεκέμβριο του 2013. Μια στρατηγική για την κατανομή των προσλήψεων που θα είναι διαθέσιμη για το 2013 θα συμφωνηθεί έως τα μέσα του 2013. Μέχρι τον Ιούνιο, οι ελληνικές αρχές θα παράσχουν επίσης τα σχέδια της στελέχωσης που αφορούν αθροιστικά 450.000 εργαζόμενους (που καλύπτουν το σύνολο της δημόσιας διοίκησης μέχρι το τέλος του 2013) και θα ολοκληρώσουν την στρατηγική ανθρώπινου δυναμικού.
Η γρήγορη ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης του τραπεζικού τομέα αποτελεί πλέον βασική προτεραιότητα. Οι αρχές επανα-επιβεβαίωσαν το τέλος Απριλίου ως προθεσμία για τη λήψη των αναγκαίων αποφάσεων για την υλοποίηση της ανακεφαλαιοποίησης, σε συμφωνία με το πρόγραμμα.
Και οι τέσσερις κύριες ελληνικές τράπεζες θα ανακεφαλαιοποιηθούν ξεχωριστά και έχουν συγκαλέσει τώρα έκτακτες γενικές συνελεύσεις, οι οποίες αναμένεται να εγκρίνουν την ανακεφαλαιοποίηση και την έναρξη της περιόδου άσκησης των δικαιωμάτων έκδοσης μέχρι τις 30 Απριλίου, το αργότερο.
Αφότου ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, η έμφαση θα μετατοπιστεί προς την απόκτηση των τραπεζών- γεφυρών, τον εξορθολογισμό και την εκ νέου ιδιωτικοποίηση.
Οι αρχές θα προετοιμάσουν μια ολοκληρωμένη στρατηγική για τον δημοσιονομικό τομέα μέχρι τα μέσα Ιουλίου, η οποία θα περιγράφει την στόχευση για το μεσοπρόθεσμο έως και το μακροπρόθεσμο τοπίο του τραπεζικού τομέα.
Εν τω μεταξύ, οι τέσσερις τράπεζες θα πρέπει να αποκτήσουν τις υφιστάμενες τράπεζες- γέφυρες και να συμμετέχουν στην αγορά και στις συναλλαγές με άλλες τράπεζες που υποβάλλονται σε εκκαθάριση και να ξεκινήσουν άμεσα μια φιλόδοξη λειτουργική αναδιάρθρωση - συμπεριλαμβανομένης της συρρίκνωσης του προσωπικού και του δικτύου καταστημάτων.
Σχετικά με τις τράπεζες που δεν θα ήταν σε θέση να παραμείνουν υπό ιδιωτικό έλεγχο, η στρατηγική θα περιλαμβάνει επιλογές και επιχειρησιακά μέτρα, ώστε το ΤΧΣ να προχωρήσει στην άμεση ιδιωτικοποίησή τους. Επιπλέον, η διοίκηση του ελληνικού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας βελτιώνεται περαιτέρω, προκειμένου να διασφαλιστεί η ανεξάρτητη εποπτεία των επιμέρους τραπεζών που έχουν λάβει υποστήριξη από το Ταμείο, μετά την ανακεφαλαιοποίηση. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις εξελίξεις, ο τραπεζικός τομέας αντιμετωπίζει ένα δύσκολο μακροοικονομικό περιβάλλον και μια αισθητή επιδείνωση της κουλτούρας των αποπληρωμών. Το νέο πλαίσιο για τα χρεοκοπημένα νοικοκυριά αναμένεται να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της τελευταίας.
Οι εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας το 2012 απέφεραν αποτελέσματα όσον αφορά την ευελιξία των μισθών και βελτίωσαν την ανταγωνιστικότητα του εργασιακού - ανά μονάδα- κόστους.
Η πρόσφατη πτώση του κόστους εργασίας θα πρέπει να βοηθήσει να μετριαστούν οι επιπτώσεις της ύφεσης στην απασχόληση. Ένα προσωρινό πρόγραμμα δημόσιας εργασίας για τους μακροπρόθεσμα άνεργους και τους νέους, που αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα, θα παρέχει υποστήριξη σε μια βραχυπρόθεσμη βάση, έως ότου η ζήτηση εργασίας ανακάμψει στις αρχές του 2015. Προγραμματίζονται μεταρρυθμίσεις στον ΟΑΕΔ για την ενίσχυση των ευκαιριών για μαθητεία και επαγγελματική κατάρτιση και τη βελτίωση της προσφοράς θέσεων εργασίας, συμβάλλοντας έτσι στην βελτίωση του ανθρώπινου κεφαλαίου και την παραγωγικότητα.
Οι μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών παραμένουν καίριες για την ενδυνάμωση των επενδύσεων, της καινοτομίας και του ανταγωνισμού, συμπληρώνοντας τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας. Υπάρχουν κάποιες αρχικές ενδείξεις ότι η λιανική αγορά ίσως έχει ξεκινήσει να αυξάνει τον ανταγωνισμό. Σχεδιάζεται περαιτέρω δράση για να απελευθερωθούν οι περίοδοι αγορών και οι ημέρες και ώρες λειτουργίας των καταστημάτων. Ως προϋπόθεση για περαιτέρω ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις στην αγορά ενέργειας, η διαδικασία απελευθέρωσης έχει ξεκινήσει στις τελικές τιμές για τους χαμηλής τάσης καταναλωτές. Κάποια πρόοδος έχει επιτευχθεί στον τομέα των μεταφορών ώστε να χαλαρώσουν οι περιορισμοί στον τομέα της μεταφοράς εμπορευμάτων και στην αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού τομέα. Νέες στρατηγικές για απελευθέρωση και ανάπτυξη εισάγονται στους τομείς των αεροπορικών και θαλάσσιων μεταφορών. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη μη ικανοποιητική σχετική προσαρμογή των τιμών υποδηλώνει ότι απαιτείται επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων στις αγορές των προϊόντων και των αγορών προκειμένου να στηριχθεί η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, να βελτιωθούν οι συνθήκες για επένδυση στον ανθρώπινο, φυσικό και γνωστικό κεφάλαιο προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγικότητα και να επιτευχθεί μια περαιτέρω διαρκής βελτίωση της ελληνικής ανταγωνιστικότητας.
Πρόοδος έχει σημειωθεί επίσης στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα μέτρα έχουν παρθεί προς την εκλογίκευση των διαδικασιών αδειοδότησης προκειμένου να καμφθεί η γραφειοκρατεία και να μειωθεί ο χρόνος και το κόστος της δημιουργίας επιχειρήσεων. Δράση έχει ληφθεί προς την έναρξη άρσης των περιορισμών και των εμποδίων σε ελεγχόμενα επαγγέλματα, παρόλο που η διαδικασία είναι αργή και μαρκόσυρτη. Η Ελλάδα επίσης έχει αρχίσει να σημειώνει πρόοδο στην εξαγωγική της στρατηγική, η οποία διευκολύνει το εμπόριο, απλοποιεί τις τελωνειακές διαδικασίες και δυναμώνει την εμπορική και προωθητική επενδυτική της ικανότητα. Παρόλα αυτά χρειάζεται να γίνουν πολλά παραπάνω σε βασικές δομές πολιτικής ώστε να δημιουργηθεί μια βάση ανανεωμένης ανάπτυξης, η οποία θα πρέπει να βασίζεται περισσότερο στην ιδιωτική επένδυση και τις εξαγωγές σε σχέση με το παρελθόν. Γι' αυτό το λόγο είναι επιβεβλημένη μαι μεγαλύτερη πρόοδος στις μικροοικονομικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της απελευθέρωσης τους ενεργειακού τομέα και του συστήματος μεταφορών και περαιτέρω βελτιώσεων στο επιχειρηματικό περιβάλλον.
Οι αρχές οι οποίες αναζητούν τρόπους να βελτιώσουν το δίκτυο κοινωνικής ασφάλειας εντός των υφιστάμενων δυνατοτήτων του προϋπολογισμού. Για αυτόν το σκοπό, η Κυβέρνηση αναμένεται να συντάξει αναφορά σε σχέση με πολιτικές επιλογές μέχρι τα μέσα του 2013. Αυτή προβλέπεται να περιλαμβάνει τουλάχιστον τη δημιουργία ενός βοηθητικού σχεδίου για την ανεργία και τη στήριξη των μακροχρόνια ανέργων, με μέσα δοκιμασμένα και επικεντρωμένα στους φτωχούς ως τον Ιανουάριο του 2014 και τη δημιουργία ενός σχεδίου ελάχιστου εισοδήματος (σε πιλοτική βάση). Αυτό το έγγραφο θα πρέπει επίσης να εμβαθύνει στην διάρθρωση αυτών των σχεδίων με άλλες ενεργητικές και παθητικές πολιτικές πάνω στην εργασία και τα κοινωνικά επιδόματα.
Η εκτίμηση της δυναμικής του χρέους είναι σε γενικές γραμμές αμετάβλητη σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2012. Το χρέος επί ποσοστού του ΑΕΠ προβλέπεται να επαναλάβει μια καθοδική πορεία το 2014 και θα πρέπει να μειωθεί κατά 120% μέχρι το 2021, εκτιμώντας ότι το οικονομικό πρόγραμμα προσαρμογής θα συνεχίσει να εφαρμόζεται καθ' ολοκληρία. Καθώς το χρέος επί ποσοστού του ΑΕΠ θα παραμείνει παρόλα αυτά αυξημένο στο άμεσο μέλλον, η πλήρης πρόσβαση της Ελλάδας στην κεφαλαιακή αγορά θα παραμένει υπό αμφισβήτηση στα επόμενα χρόνια.
Οι κίνδυνοι υλοποίησης του προγράμματος παραμένουν πολύ σοβαροί, υπάρχουν ωστόσο επίσης κάποιοι ανώτεροι κίνδυνοι. Οι κίνδυνοι – κλειδιά έχουν να κάνουν με την επιμονή της κυβέρνησης στις κεκτημένες vis-a-vis επενδύσεις, δεδομένης μάλιστα της ευαλωτότητας της κυβέρνησης συνεργασίας με μια σχετικά μικρή πλειοψηφία. Επιπλέον, η ανάκαμψη της οικονομίας αντιμετωπίζει ακόμη τις αντιξοότητες της έντονης δημοσιονομικής εξυγίανσης το 2013 και της χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης στην ζώνη του ευρώ. Επιπλέον οι βασικές μεταρρυθμίσεις στην διαχείριση των φορολογικών εσόδων και στην στην δημόσια διαχείριση ίσως αντιμετωπίσουν αντίσταση, εξασθενίζοντας την ικανότητα ολοκλήρωσης της απαιτούμενης φορολογικής και μισθολογικής προσαρμογής την στιγμή που υπολείπεται σημαντικής αποτελεσματικότητας και παραγωγικών κερδών. Αν οι μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων και αγορών δεν επιταχυνθούν όπως προβλέπεται από το πρόγραμμα, η θετική οικονομική ανάπτυξη μπορεί να μην επιστρέψει το 2014, όπως προβλέπεται. Μια αποτυχία έγκαιρης εφαρμογής αυτών των μεταρρυθμίσεων θα μπορούσε επομένως να ενισχύσει την κοινωνική δυσαρέσκεια που πηγάζει από την υψηλή ανεργία και από την πίεση που υφίσταται ο πληθυσμός εξαιτίας της παρατεινόμενης ύφεσης και της εκτεταμένης οικονομικής και κοινωνικής αδικίας. Ωστόσο, υπάρχουν επίσης σημαντικοί ανώτεροι κίνδυνοι. Συγκεκριμένα, η διαρκής δυναμική πολιτική εφαρμογή θα βοηθήσει στην άνοδο της αβεβαιότητας και στη δημιουργία αυτοπεποίθησης. Θα μπορούσε επίσης να υπάρχει ένας σημαντικός αντίκτυπος από την ένεση ρευστότητας που αναμένεται από την αποπληρωμή των υποχρεώσεων του δημοσίου και από τις πρωτοβουλίες που θα φέρουν την μακροχρόνια ανεργία πίσω στην εργασία και από μια πιο δυναμική τουριστική περίοδο. Τέλος, οι επενδύσεις μπορούν να λειτουργήσουν πιο γρήγορα με την επανεκκίνηση των μεγάλων έργων όπως είναι οι αυτοκινητόδρομοι και μια σημαντική απορρόφηση των κονδυλίων της ΕΕ, αν ο τραπεζικός τομέας είναι σε θέση να την στηρίξει μετά την ανακεφαλαιοποίηση, καθώς και με μια πιο δυναμική επιστροφή των ξένων κεφαλαίων.
Με την υιοθέτηση των μέτρων που σχετίζονται με τα ορόσημα του Μαρτίου για το τμήμα της δόσης του Δεκεμβρίου ύψους 49,1 δισ. ευρώ, το τελευταίο θα εκταμιευτεί καθ' ολοκληρία, ενόψει του αιτήματος για κονδύλια που σχετίζονται με την τραπεζική ανακεφαλαιοποίηση. Μετά την εκταμίευση των 34,3 δισ. ευρώ τον περασμένο Δεκέμβριο, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) συμφώνησε στις 28 Ιανουαρίου 2013 για την εκταμίευση του τμήματος της δόσης των 2 δισ. ευρώ που συνδέεται με τα ορόσημα του Ιανουαρίου (μια μεγάλη φορολογική μεταρρύθμιση έχει ολοκληρωθεί, οι τιμές στην ηλεκτροδότηση έχουν αρχίσει να μετακινούνται προς τα επίπεδα της αγοράς) καθώς και για την εκταμίευση των 7,2 δισ. ευρώ προκειμένου να καλυφθεί η τραπεζική ανακεφαλαιοποίηση και τα κόστη ανάλυσης (αν και το τελευταίο προς το παρόν δεν έχει ζητηθεί από τις ελληνικές αρχές). Το ορόσημο MoU για τον Φεβρουάριο (η επικαιροποίηση του πλαισίου δημόσιας οικονομικής διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού ανώτατου ορίου δαπανών) επίσης επετεύχθη και το EWG στις 21 Φεβρουαρίου αποφάσισε για την εκταμίευσης της υπο-δόσης του Φεβρουαρίου. Τα βήματα που ακολούθησαν οι αρχές επέτρεψαν μια σημαντική κάλυψη της διαφοράς της εφαρμογής των ορόσημων του Μαρτίου (τα οποία συνδέονται με τη δημόσια διαχείριση και τον τομέα της υγείας) και έτσι η εκταμίευση της συνδεόμενης δόσης ύψους 2,8 δισ. ευρώ από το EFSF η οποία υπολειπόταν από την προηγούμενη Έκθεση έγινε από το EFSF στις 3 Μαΐου.
Οι υπηρεσίες της Επιτροπής συνέστησαν την εκταμίευση των κονδυλίων του EFSF, τα οποία ανταποκρίνονται σε γενικές γραμμές στις προγραμματισμένες δόσεις του δεύτερου προγράμματος για το 1ο και 2ο τετράμηνο του 2013, με την προϋπόθεση της συνεχιζόμενης εφαρμογής των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει οι ελληνικές αρχές όπως αυτές συγκεκριμενοποιούνται στις αναθεωρημένες MEEP και MoU, καθώς και σε όλες τις προαναφερθείσες δράσεις. Οι εκτιμώμενες οικονομικές ανάγκες για το ερχόμενο τετράμηνο που θα καλυφθούν από την ΕΕ ισοδυναμούν με 7,5 δισ. ευρώ, τα οποία θα διοχετευτούν στη χρηματοδότηση των αναγκών σε ρευστό της κυβέρνησης, καθώς και για την πληρωμή των υποχρεώσεών της προς τον ιδιωτικό τομέα και στην εξυπηρέτηση του σημαντικού χρέους. Η εκταμίευση θα γίνει σε δύο δόσεις, με την πρώτη ύψους 4,2 δισ. ευρώ να διατίθεται τον Μάιο του 2013. Η εκταμίευση του υπολειπόμενου ποσού θα γίνει τον Ιούνιο του 2013, ακολουθούμενη από την επίτευξη των νέων οροσήμων.
Πηγή: ΕΘΝΟΣ .gr
